Skutki alkoholizmu dla zdrowia

Jak wiadomo, nawet jednorazowe nadużycie alkoholu ma szereg negatywnych konsekwencji. Stosunkowo krótka faza podniesionego nastroju często kończy się jego znacznym spadkiem, a zanik zahamowań społecznych może skutkować fatalnymi decyzjami. Nadmiar alkoholu szybko powoduje problemy z równowagą i koordynacją, zaburza pracę zmysłów i zdolności poznawcze. Już po kilku godzinach mogą wystąpić takie przykre objawy, jak nudności, wymioty, biegunka, podwyższone ciśnienie krwi, ból głowy. Na dłuższą metę wpływ alkoholu na organizm jest znacznie bardziej niekorzystny. Co więcej, problemy ze zdrowiem to tylko przysłowiowy wierzchołek góry lodowej

Alkohol a zdrowie fizyczne

Co powoduje codzienne picie alkoholu przez wiele lat? Z biegiem czasu dochodzi do zaburzeń praktycznie wszystkich procesów fizjologicznych. Osobę uzależnioną najczęściej dotykają:

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak refluks żołądkowo-przełykowy, wrzody żołądka, wzdęcia, żylaki odbytu; alkohol ma szczególnie szkodliwy wpływ na wątrobę, gdzie jest metabolizowany (początkowo prowadzi do jej stłuszczenia, a z czasem do nieodwracalnej marskości), a także na trzustkę, której przewlekłe zapalenie może stać się przyczyną cukrzycy;
• choroby układu sercowo-naczyniowego (np. nadciśnienie tętnicze, arytmia, udar mózgu, zawał serca);
• dysfunkcje seksualne – obniżenie libido (alkohol jest afrodyzjakiem tylko w niewielkich dawkach), impotencja (u mężczyzn), zaburzenia cyklu i przedwczesna menopauza (u kobiet);
• niedobory pokarmowe (związane z jednej strony ze zbyt niską podażą substancji odżywczych, a z drugiej – z ich utrudnionym wchłanianiem), które mogą prowadzić np. do niedokrwistości, obniżonej odporności, osteoporozy, osłabienia siły mięśniowej;
• silny stres oksydacyjny, którysprzyja rozwojowi chorób nowotworowych;
• problemy neurologiczne – niedowłady, zaburzenia czucia, pogorszenie wzroku.

Niektóre z wymienionych skutków alkoholizmu są odwracalne, o ile oczywiście chory podejmie leczenie i zaprzestanie picia. Niestety, wieloletnie nadużywanie alkoholu prowadzi także do szeregu trwałych uszkodzeń, które dotyczą w szczególności układu nerwowego i powiązanych z nim funkcji organizmu.

Alkohol a zdrowie psychiczne

Stopniowo i nieodwracalnie uszkadzając mózg, alkohol staje się przyczyną szeregu zaburzeń w obszarze zdrowia psychicznego osoby uzależnionej. Zazwyczaj pierwsze widoczne skutki alkoholizmu to problemy z pamięcią i koncentracją, a także z kontrolowaniem własnych emocji. W związku z przewlekłym wpływem alkoholu na organizm u chorego mogą wystąpić takie zaburzenia psychiczne, jak:

• halucynoza alkoholowa – psychoza, w przebiegu której pojawiają się omamy, często prowadzące do urojeń prześladowczych;
• paranoja alkoholowa – chory doświadcza urojeń, czyli nieprawdziwych i niemożliwych do skorygowania przekonań, spośród których szczególnie częstym jest przeświadczenie o niewierności partnera (zespół Otella);
• zespół amnestyczny (zespół Korsakowa i encefalopatia Wernickego) – głębokie upośledzenie zdolności zapamiętywania i przywoływania nowych informacji, zaburzenia poczucia czasu, skłonność do wypełniania luk pamięciowych konfabulacjami;
• depresja – trwałe obniżenie nastroju, utrzymywanie się uczucia smutku, przygnębienia, beznadziei, utrata zainteresowań i poczucia własnej wartości;
• zaburzenia osobowości i zachowania – zubożenie emocjonalne (w tym – niezdolność do miłości, empatii), impulsywność, drażliwość, trudność z dostosowaniem się do norm społecznych, skłonność do zachowań infantylnych, ale też agresywnych i autoagresywnych.

Zmiany w funkcjonowaniu umysłu osoby uzależnionej od alkoholu mają bardzo negatywny wpływ na jej codzienne funkcjonowanie (np. utrudniają pracę zawodową). Mogą wręcz okazać się tragiczne w skutkach, np. wywołać u chorego zachowania przemocowe lub popchnąć go do samobójstwa. A przecież życia alkoholika i jego bliskich rujnuje już samo podporządkowanie go nałogowi.

Społeczne skutki alkoholizmu

Mówiąc o konsekwencjach alkoholizmu, nie można ograniczać się do kwestii oddziaływania alkoholu na zdrowie. Życie alkoholika skoncentrowane jest wokół zdobywania trunków, spożywania ich (chory często to ukrywa, co też wymaga nakładu czasu i energii), trzeźwienia, „gaszenia pożarów”, jakie wywołał stan upojenia (np. w związku z nieobecnością z pracy). Nie dość więc, że funkcjonowanie chorego upośledzone jest przez bezpośredni wpływ alkoholu na organizm oraz w związku ze stopniowo pogarszającym się stanem zdrowia, to ogranicza je fakt, że jego horyzont myślowy zawęża się do zaspokajania potrzeb związanych z nałogiem.

Alkoholikowi trudno jest realizować długofalowe plany, a nawet podejmować świadome, racjonalne decyzje. Zwykle kieruje się impulsami, nastrojami, które są bardzo niestabilne. Codzienne picie alkoholu powoduje, że chory zaczyna się wycofywać z życia rodzinnego, co prowadzi do pogorszenia, a nawet zaniku więzi z najbliższymi (alkoholizm jest jedną z najczęstszych przyczyn rozwodów, po których alkoholicy zwykle tracą kontakt ze swoimi dziećmi). Paradoksalnie, osoba uzależniona z czasem staje się też kiepskim kompanem do kieliszka, skutkiem czego traci nawet tych przyjaciół, którzy towarzyszyli jej w piciu.

Do społecznych skutków alkoholizmu zaliczyć należy także:

• problemy w pracy – choremu coraz trudniej jest wywiązywać się z zawodowych obowiązków, a spóźnienia, nieobecności czy nietrzeźwość w godzinach pracy sprawiają, że traci zaufanie pracodawcy, a ostatecznie samą pracę;
• kłopoty finansowe – alkohol nie jest tani, więc chory często popada w długi, których nie jest w stanie spłacać w obliczu utraty pracy;
• konflikty z prawem – chory nie tylko zaniedbuje swoje zobowiązania (np. płacenie alimentów na dziecko), ale też zdarza mu się wszczynać bójki czy zakłócać porządek pod wpływem alkoholu.

Jedną z najstraszniejszych konsekwencji alkoholizmu jest to, , ale i jej bliskich , których codzienność wypełniona jest lękiem i niwelowaniem negatywnych skutków choroby. Cierpią w szczególności najmłodsi – pozbawieni zwykłych, dziecięcych radości, poczucia bezpieczeństwa, skazani na wkroczenie w dorosłość z szeregiem dysfunkcji.

Alkoholizm to choroba, która – jak mało która – odciska piętno na wszystkich obszarach życia. Skutki alkoholizmu bywają tragiczne i w znacznej mierze nieodwracalne. Nigdy jednak nie jest za późno, by podjąć walkę z nałogiem. Leczenie i konsekwentne utrzymywanie abstynencji zawsze przynoszą poprawę stanu zdrowia alkoholika. Zyskuje on także szansę na to, by naprawić krzywdy wyrządzone innym osobom i zacząć lepsze, bo świadome życie.