Jak przebiega i ile czasu zajmuje skuteczne odtrucie alkoholowe?

Mówi się często, że alkohol to trucizna, ponieważ spożywany nałogowo zatruwa życie osoby uzależnionej i jej bliskich. Sformułowanie takie nie jest jedynie metaforą. Nadużywanie napojów alkoholowych sukcesywnie wyniszcza organizm. Nawet wypijane sporadycznie i w niewielkich ilościach nie pozostają bez wpływu na nasze samopoczucie, o czym z pewnością przekonał się każdy, kto przeżył choć jedną „zakrapianą” imprezę. Alkohol etylowy zaburza wszystkie funkcje fizjologiczne – od percepcji zmysłowej, po metabolizm. Jeszcze bardziej szkodliwe są związki, jakie powstają w procesie trawienia alkoholu. Stopniowo wyniszczają one wątrobę, komórki nerwowe, prowadzą do poważnych chorób układu krążenia, a nawet nowotworów. Proces ten jest w pewnym stopniu nieodwracalny, ale można go zatrzymać poprzez odtrucie alkoholowe i późniejsze utrzymywanie całkowitej abstynencji.

Czym jest odtruwanie alkoholowe?

Spożywanie alkoholu – zwłaszcza przewlekłe – z jednej strony prowadzi do zatrucia substancjami toksycznymi, a z drugiej powoduje znaczne niedobory niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu składników, m.in. magnezu, potasu, witamin, glukozy. Odtrucie alkoholowe to procedura, która służy przywróceniu fizjologicznej równowagi. Pozwala na oczyszczenie organizmu z toksycznych metabolitów alkoholu, uzupełnienie deficytów pokarmowych, wyrównanie poziomów elektrolitów, hormonów.

Symptomy lekkiego zatrucia alkoholowego u osoby, która na co dzień nie pije alkoholu, ale spożyła go za dużo na imprezie, zwykle ustępują samoistnie w ciągu doby. Organizm jest w stanie własnymi siłami oczyścić się z toksycznych związków. Proces odtrucia po alkoholu można przyspieszyć domowymi sposobami. Takie nieprzyjemne dolegliwości, jak bóle głowy, nudności czy skurcze mięśni, ustępują po wypiciu znacznej ilości wody wysokozmineralizowanej i zjedzeniu lekkostrawnego, ale dostarczającego solidnej dawki składników odżywczych (zwłaszcza glukozy) posiłku.

W przypadku osób, które piją nałogowo i doświadczają już silnych skutków ubocznych przewlekłego zatrucia alkoholem, oczyszczanie organizmu jest procesem znacznie bardziej skomplikowanym i powinno odbywać się pod kontrolą specjalistów. Odtrucie alkoholowe często wymaga wręcz hospitalizacji. Dzięki temu można nie tylko – w miarę możliwości – przywrócić fizjologiczną równowagę organizmu, ale też uchronić pacjenta przed niezwykle przykrymi objawami zespołu abstynencyjnego – znacznie cięższymi niż „zwykły” kac.

Komu i kiedy potrzebne jest odtrucie alkoholowe?

Odtruwanie alkoholowe to procedura, którą można zastosować w każdym przypadku przedawkowania zawierających etanol trunków. Skorzystać z niej mogą nawet te osoby, które na co dzień nie nadużywają alkoholu, a po mocno „zakrapianej” imprezie chcą szybko wrócić do formy. Najczęściej jednak tzw. detoks alkoholowy proponuje się osobom, które chcą podjąć walkę z uzależnieniem. Podreperowanie stanu zdrowia i zniesienie fizycznych objawów abstynencji to bowiem podstawowe warunki leczenia alkoholizmu. Samo odtrucie alkoholowe nie jest jednak jednoznaczne z wyrwaniem się z nałogu! To długotrwały proces, w którym podstawową rolę odgrywa psychoterapia.

Odtrucie po alkoholu bywa pomocne w przypadku osób, które zdecydowane są na implantację Disulfiramu (Esperalu), czyli wszywkę alkoholową. Esperal to preparat farmakologiczny, który – stopniowo uwalniany do krwioobiegu – wywołuje silną awersję do alkoholu, ponieważ znacznie nasila objawy, jakich doświadcza się po jego spożyciu. W obawie o swoje zdrowie pacjentom łatwiej jest zrezygnować z sięgania po trunki. Ze względu na mechanizm działania Disulfiramu, wszywki alkoholowej nie można wykonać u osoby pozostającej pod wpływem alkoholu. Dlatego przed zabiegiem niezbędny jest czas abstynencji, którą wielu uzależnionym łatwiej jest utrzymać po odtruciu alkoholowym.

Na czym polega odtrucie po alkoholu?

Jak wygląda i ile trwa oczyszczanie organizmu z alkoholu? Na to pytanie nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi, bo uzależniona jest od wielu czynników, m.in.:

• Ilości spożytego alkoholu,
• czasu trwania choroby alkoholowej,
• stanu zdrowia pacjenta, w tym – obecności chorób współistniejących,
• wieku, płci, masy ciała chorego,
• jego indywidualnych potrzeb emocjonalnych i społecznych.

Oczyszczanie organizmu z alkoholu może potrwać od kilku godzin do kilkunastu dni. O ile bowiem metabolity etanolu można usunąć stosunkowo szybko, znacznie dłużej trwa przywracanie prawidłowych funkcji wszystkich narządów i układów. Jeszcze trudniejszym i bardziej czasochłonnym zadaniem bywa zniesienie psychicznych objawów odstawienia alkoholu.

Na silny zespół abstynencyjny, jaki występuje po całkowitym odstawieniu alkoholu (zwłaszcza po długim okresie jego regularnego spożywania), składa się szereg objawów psychosomatycznych, których namiastkę stanowi „zwykły” kac. Należą do nich:

• ból i zawroty głowy,
• nudności, wymioty,
• drżenie mięśni (często z napadami drgawkowymi, podobnymi do ataku epilepsji),
• niekontrolowane oddawanie moczu czy stolca,
• wzmożona potliwość,
• podwyższona temperatura ciała,
• przyspieszona akcja serca i nadciśnienie tętnicze,
• nadwrażliwość na światło i dźwięki,
• zaburzenia snu,
• nadmierne pobudzenie psychoruchowe,
• uczucie ogólnego rozbicia, drażliwość,
• napady lęku,
• zaburzenia świadomości (w tym halucynacje, urojenia),
• zachowania agresywne lub/i autodestrukcyjne.

Jak widać, chory w czasie odtrucia alkoholowego narażony jest na szereg niebezpieczeństw (np. uraz, uduszenie treścią pokarmową czy zawał serca), a nawet może stanowić zagrożenie dla otoczenia. Choćby dlatego procedura odtruwania powinna odbywać się co najmniej w warunkach ambulatoryjnych, pod kontrolą zespołu medycznego.

By możliwie najszybciej przywrócić równowagę organizmowi pacjenta i znieść uciążliwe objawy abstynencyjne, podczas odtrucia alkoholowego podaje się dużo płynów, glukozę, elektrolity i witaminy (głównie z grupy B, odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego). Chory otrzymuje zwykle także leki przeciwbólowe, przeciwlękowe i nasenne.

Ile trwa leczenie alkoholizmu?

Oczyszczanie organizmu z alkoholu i niwelowanie psychosomatycznych skutków abstynencji alkoholowej to zwykle niezbędny etap leczenia alkoholizmu. Jednak, jak już wspominałem, detoks nie jest tym samym, co odwyk. Pacjentom, którzy pytają mnie, jak się odtruć po alkoholu, zalecam przede wszystkim terapię w ośrodku leczenia uzależnień. W zależności od potrzeb danej osoby, skuteczna może okazać się psychoterapia indywidualna albo grupowa. Cenny jest także udział w spotkaniach grup samopomocowych Anonimowych Alkoholików.

Czas leczenia alkoholizmu jest równie względny jak to, ile trwa oczyszczanie organizmu z alkoholu. Niektórzy czują się wolni od nałogu po miesiącu terapii, inni potrzebują kilku lat. Z całą pewnością warto poświęcić ten czas, pamiętając, że alkohol to trucizna, która sukcesywnie wyniszcza zarówno chorego, jak i jego bliskich. Nie można zapominać także, że pomimo zakończonego leczenia na zawsze już pozostaje się alkoholikiem – osobą, która nie jest zdolna utrzymać kontroli nad spożywaniem trunków. Dlatego trzeźwy alkoholik powinien zachować abstynencję do końca życia.